काठमाडौं, स्वास्थ्य उपचारमा प्रयोग हुने स्लाइनको ९८ प्रतिशत बजार भारतीय उत्पादनले धानेका बेला देशमा पहिलोपटक आर्या पेरेन्टिकल प्रालिले ९१ करोड रुपैयाँ लागतमा स्लाइन उद्योग स्थापना गर्न लागेको हो। यसका लागि धादिङमा जग्गा खोज्ने काम भइरहेको कम्पनीका प्रबन्ध निर्देशक पवन संघाईले जानकारी दिए। 'जग्गा पाउनेबितिकै कारखाना निर्माण थाल्नेछौं,' उनले नागरिकसँग भने।
मुलुकभित्र वार्षिक करिब ३५ अर्ब रुपैयाँ बराबरको स्लाइन कारोबार हुन्छ। नेपालमा सञ्चालन भइरहेका दुईवटा उद्योगले स्थानीय बजारको दुई प्रतिशतमात्र धान्छन्। त्यसमध्ये एउटा सरकारी स्वामित्वको नेपाल औषधी लिमिटेड र अर्को निजी क्षेत्रको विजयदीप फर्मास्युटिकल्स हो।
आर्या पेरिन्टिकलले गएको चैतमा देशको तेस्रो स्लाइन उद्योग स्थापना गर्न औषधी व्यवस्था विभागसँग अनुमति लिएको थियो। पहिलो चरणमा धादिङको नौबिसेमा ६ रोपनी जग्गासमेत किनेको थियो। त्यसले नपुगेपछि अर्को ठाउँमा जग्गा खोज्न थालिएको हो। पानीको स्रोत राम्रो भएको, विद्युत पूर्वाधार पुगेको र धेरै जग्गा चाहिने भएकाले सजिलै पाउन मुस्किल परेको कम्पनीले जनाएको छ।
उद्योगमा लगानीका लागि वित्तीय संस्थासँग पनि छलफल भइरहेको उनले जानकारी दिए। 'हामी उद्योग सञ्चालनका लागि विभिन्न वित्तीय संस्थासँग लगानीको निम्ति छलफल गरिरहेका छौं,' उनले भने, 'अहिलेसम्म भएको छलफलमा सबै सकारात्मक छन्।'
यो स्लाइन उद्योग पूर्ण रूपमा स्वचालित प्रविधिमा आधारित छ। यसले पहिलोचोटि मानव संशाधन प्रयोग नगरी स्वचालित रूपमा स्लाइन उत्पादन गर्ने प्रविधि भिœयाउँदैछ। स्लाइन उत्पादनमा मानव संशाधन प्रयोग हानिकारक मानिन्छ। बाह्य वातावरणमा हुने जीवाणु स्लाइनमा संक्रमण हुने खतरा रहन्छ। यस्ता उद्योग अन्य मुलुकबाट विस्थापित भइसकेका छन्।
'स्लाइन झोल हाम्रो रगतसँग प्रत्यक्ष जोडिएकाले यसको उत्पादनमा हेलचेक्रयाइँ गर्न हुन्न,' उनले भने, 'त्यसैले मानव संशाधनको प्रयोग हटाएर पूर्ण स्वचालित प्रविधिबाट स्लाइन उत्पादन गर्दैछौं।'
यो प्रविधिअन्तर्गत एउटा मेसिनबाट प्लास्टिकका दाना पठाइन्छ। भित्रभित्रै प्लास्टिकका दाना जोडिएर बोतल बन्छ र अर्को मेसिनबाट स्लाइनसमेत भरिएर बाहिर निस्कन्छ। यसको कुनै पनि चरणमा जनशक्ति प्रयोग हुँदैन। अहिले सञ्चालित स्लाइन उद्योगले मानव संशाधन प्रयोग गरिरहेका छन्।
उद्योगको दैनिक उत्पादन क्षमता १० लाख बोतल छ। मागअनुसार क्षमता बढाउँदै लैजाने योजना रहेको कम्पनीले जनायो। कम्पनीका प्रमुख कार्यकारी शंकर अग्रवालले स्लाइनको माग र उत्पादनबारे थप अध्ययन भइरहेको बताए।
'उद्योग स्थापनाअघि स्लाइनको बजार मागबारे विस्तृत अध्ययन गरिरहेका छौं,' उनले भने, 'बजार अध्ययनका लागि एक भारतीय कम्पनीको स्लाइन ल्याएर बिक्री थालेका छौं।' यसका लागि भारतको गुजरातमा रहेको मार्क बायोसाइन्स कम्पनीबाट चार ट्रक स्लाइन ल्याइसकेको उनले जानकारी दिए।
'यसका आधारमा स्थानीय मागको मूल्यांकन गरेर उद्योगको उत्पादन क्षमता र लगानीबारे स्पष्ट गर्नेछौं,' उनले भने।
औषधी पनि उत्पादन गर्ने लक्ष्य
कम्पनीले स्लाइनसँगै इन्जेक्सनबाट दिइने औषधी उत्पादनको लक्ष्य राखेको छ। 'औषधी उत्पादन गर्ने लक्ष्यसमेत राखेका छौं,' संघाइले भने, 'एउटै स्थानमा औषधी उत्पादनको प्लान्ट राख्दैछौ।' उनका अनुसार शून्य दशमलव शून्य ५ मिलिलिटरको इन्जेक्सन उत्पादन गरिनेछ।
मुलुकभित्र वार्षिक करिब ३५ अर्ब रुपैयाँ बराबरको स्लाइन कारोबार हुन्छ। नेपालमा सञ्चालन भइरहेका दुईवटा उद्योगले स्थानीय बजारको दुई प्रतिशतमात्र धान्छन्। त्यसमध्ये एउटा सरकारी स्वामित्वको नेपाल औषधी लिमिटेड र अर्को निजी क्षेत्रको विजयदीप फर्मास्युटिकल्स हो।
आर्या पेरिन्टिकलले गएको चैतमा देशको तेस्रो स्लाइन उद्योग स्थापना गर्न औषधी व्यवस्था विभागसँग अनुमति लिएको थियो। पहिलो चरणमा धादिङको नौबिसेमा ६ रोपनी जग्गासमेत किनेको थियो। त्यसले नपुगेपछि अर्को ठाउँमा जग्गा खोज्न थालिएको हो। पानीको स्रोत राम्रो भएको, विद्युत पूर्वाधार पुगेको र धेरै जग्गा चाहिने भएकाले सजिलै पाउन मुस्किल परेको कम्पनीले जनाएको छ।
उद्योगमा लगानीका लागि वित्तीय संस्थासँग पनि छलफल भइरहेको उनले जानकारी दिए। 'हामी उद्योग सञ्चालनका लागि विभिन्न वित्तीय संस्थासँग लगानीको निम्ति छलफल गरिरहेका छौं,' उनले भने, 'अहिलेसम्म भएको छलफलमा सबै सकारात्मक छन्।'
यो स्लाइन उद्योग पूर्ण रूपमा स्वचालित प्रविधिमा आधारित छ। यसले पहिलोचोटि मानव संशाधन प्रयोग नगरी स्वचालित रूपमा स्लाइन उत्पादन गर्ने प्रविधि भिœयाउँदैछ। स्लाइन उत्पादनमा मानव संशाधन प्रयोग हानिकारक मानिन्छ। बाह्य वातावरणमा हुने जीवाणु स्लाइनमा संक्रमण हुने खतरा रहन्छ। यस्ता उद्योग अन्य मुलुकबाट विस्थापित भइसकेका छन्।
'स्लाइन झोल हाम्रो रगतसँग प्रत्यक्ष जोडिएकाले यसको उत्पादनमा हेलचेक्रयाइँ गर्न हुन्न,' उनले भने, 'त्यसैले मानव संशाधनको प्रयोग हटाएर पूर्ण स्वचालित प्रविधिबाट स्लाइन उत्पादन गर्दैछौं।'
यो प्रविधिअन्तर्गत एउटा मेसिनबाट प्लास्टिकका दाना पठाइन्छ। भित्रभित्रै प्लास्टिकका दाना जोडिएर बोतल बन्छ र अर्को मेसिनबाट स्लाइनसमेत भरिएर बाहिर निस्कन्छ। यसको कुनै पनि चरणमा जनशक्ति प्रयोग हुँदैन। अहिले सञ्चालित स्लाइन उद्योगले मानव संशाधन प्रयोग गरिरहेका छन्।
उद्योगको दैनिक उत्पादन क्षमता १० लाख बोतल छ। मागअनुसार क्षमता बढाउँदै लैजाने योजना रहेको कम्पनीले जनायो। कम्पनीका प्रमुख कार्यकारी शंकर अग्रवालले स्लाइनको माग र उत्पादनबारे थप अध्ययन भइरहेको बताए।
'उद्योग स्थापनाअघि स्लाइनको बजार मागबारे विस्तृत अध्ययन गरिरहेका छौं,' उनले भने, 'बजार अध्ययनका लागि एक भारतीय कम्पनीको स्लाइन ल्याएर बिक्री थालेका छौं।' यसका लागि भारतको गुजरातमा रहेको मार्क बायोसाइन्स कम्पनीबाट चार ट्रक स्लाइन ल्याइसकेको उनले जानकारी दिए।
'यसका आधारमा स्थानीय मागको मूल्यांकन गरेर उद्योगको उत्पादन क्षमता र लगानीबारे स्पष्ट गर्नेछौं,' उनले भने।
औषधी पनि उत्पादन गर्ने लक्ष्य
कम्पनीले स्लाइनसँगै इन्जेक्सनबाट दिइने औषधी उत्पादनको लक्ष्य राखेको छ। 'औषधी उत्पादन गर्ने लक्ष्यसमेत राखेका छौं,' संघाइले भने, 'एउटै स्थानमा औषधी उत्पादनको प्लान्ट राख्दैछौ।' उनका अनुसार शून्य दशमलव शून्य ५ मिलिलिटरको इन्जेक्सन उत्पादन गरिनेछ।
No comments:
Post a Comment